Współuzależnieni - Przemoc seksualna a alkoholizm
dora - Nie Sie 15, 2010 21:32 Temat postu: Przemoc seksualna a alkoholizm Przemoc seksualna
Kierujemy do Was kolejny biuletyn „Poznaj swoje prawa", redagowany przez Centrum Praw Kobiet - partnera kampanii „AVON kontra przemoc". Jest on adresowany nie tylko do kobiet, które są ofiarami przemocy, ale również do tych, które bywają świadkami przemocy lub znają kobiety, które jej doznają i chciałyby im pomóc. Tym razem jest on poświęcony przemocy seksualnej.
W kolejnych wydaniach zajmiemy się następującymi zagadnieniami: alkoholizm partnera, pieniądze w małżeństwie, rozwód i separacja, alimenty, władza rodzicielska i pomoc społeczna.
Gwałt jest przestępstwem szczególnie okrutnym, ponieważ dużo bardziej niż inne formy przemocy zawstydza i upokarza, uderza w najbardziej intymną sferę życia. To bolesne doświadczenie, o którym wiele kobiet chciałoby jak najszybciej zapomnieć. Wiele kobiet, które doznały przemocy seksualnej wstydzi się o tym komukolwiek powiedzieć. Kobiety czują się winne, obawiają się reakcji innych, oskarżenia, że same są sobie winne. Szczególnie trudna jest sytuacja kobiet gwałconych przez własnych mężów i partnerów. Nie zawsze też mogą liczyć na pomoc tych, którzy powinni im pomocy udzielić. One same często oraz ich otoczenie uważają, że obowiązkiem żony, partnerki jest współżycie i kobieta tak naprawdę nie może odmówić swojemu mężczyźnie. To sprawia, że wielu sprawców nie ponosi odpowiedzialności za swój czyn.
Dlatego tak ważne jest, aby członkowie rodziny, znajomi, sąsiedzi i inni ludzie, których kobiety spotykają na swojej drodze, nie pozostawali obojętni: żeby chcieli pomóc, i wiedzieli, jak mogą skutecznie pomóc. Musimy skończyć z postawą obwiniającą kobiety i usprawiedliwiającą sprawców. Wymuszanie współżycia narusza prawo, niezależnie od tego czy dopuszcza się tego osoba obca, czy też mąż lub partner kobiety. Trzeba poznać obowiązujące prawo i nauczyć się z niego korzystać. Kompetentna pomoc i wsparcie udzielone zgwałconej kobiecie, może być punktem zwrotnym w doprowadzeniu do zerwania z przyzwoleniem na przemoc seksualną wobec kobiet.
Zacznijmy od testu: sprawdź, czy Ty, lub inna znana Ci kobieta doznała przemocy seksualnej - wypełnijcie poniższy kwestionariusz i postawcie krzyżyk przy każdym zdaniu, które opisuje Wasze doświadczenia:
* Mój partner (mąż) zmusza mnie do uprawiania seksu, kiedy nie mam na to ochoty;
* Zmusza mnie do uprawiania form współżycia, których nie akceptuję (np. seksu oralnego lub analnego);
* Zmusza mnie do oglądania filmów pornograficznych i domaga się, bym zachowywała się jak grające w nich aktorki;
* Zmusza do współżycia z innymi osobami;
* Partner (mąż) wyśmiewa moje preferencje seksualne, mówi, że jestem do niczego;
* Zmusza mnie do używania przedmiotów w celu doprowadzenia go (lub mnie) do orgazmu;
* Kiedy zgadzam się na wstępne pieszczoty, wymusza współżycie i twierdzi, że w takiej sytuacji nie mogę mu odmówić;
* Pozwoliłam nowo poznanemu na dyskotece chłopakowi odprowadzić się do domu, a on mnie po drodze zgwałcił;
* Odwiedziłam w domu kolegę ze szkoły (pracy), trochę wypiliśmy, a potem on wymusił na mnie stosunek seksualny;
* Kiedy byłam ubrana w krótką spódnicę, koledzy czynili niewybredne uwagi na temat mojej seksowności, a jeden z nich, kiedy zostaliśmy sami, próbował się do mnie dobierać;
* Jechałam zatłoczonym autobusem (tramwajem), jeden ze stojących obok mężczyzn ocierał się o mnie i próbował dotykać intymnych części mojego ciała;
* Kiedy wracałam wieczorem do domu, napadł na mnie mężczyzna i zgwałcił mnie;
* Obudziłam się kiedyś w łóżku z nowo poznanym mężczyzną, podejrzewam, że wcześniej wsypał mi coś do drinka, bo straciłam przytomność;
* Na przyjęciu u znajomych za dużo wypiłam, co wykorzystał mój znajomy i zgwałcił mnie;
* Partner używa wobec mnie wyzwisk poniżających w sferze seksualnej.
Powyższe zdania opisują różne formy przemocy seksualnej. Jeśli wypełniająca go kobieta postawiła krzyżyk przy którymś z nich, nie bagatelizuj tego i nie wstydź się. Nikt nie ma prawa traktować kobiety w ten sposób. Przemoc seksualna jest przestępstwem i nic jej nie usprawiedliwia, ani strój kobiety, ani to, że piła alkohol razem ze sprawcą.
Polskie prawo za gwałt uważa doprowadzenie innej osoby przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem do obcowania płciowego lub poddania się lub wykonania innej czynności seksualnej (art. 197 kk). Inna czynność seksualna to każde zachowanie związane z szeroko rozumianym życiem płciowym człowieka polegające na kontakcie cielesnym sprawcy z ofiarą lub przynajmniej na cielesnym i mającym charakter seksualny zaangażowaniu ofiary. Przestępstwo zgwałcenia jest zagrożone karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12, jeśli doszło do stosunku seksualnego, lub karą od 6 miesięcy do lat 8, jeśli obejmowało inną czynność seksualną. Kodeks karny przewiduje wyższe dolne granice zagrożenia karą dla sprawców gwałtu zbiorowego oraz gwałtu ze szczególnym okrucieństwem. Zgwałcenie jest przestępstwem, niezależnie od tego, kogo dotyczy - młodej dziewczyny, dziewicy, prostytutki, dojrzałej kobiety, żony czy staruszki. Nikt, nawet mąż, nie ma prawa wymagać współżycia ani egzekwować go wbrew woli swojej partnerki. Kobieta nie jest winna, bez względu na to, jak się zachowywała i gdzie była. Za przemoc seksualną jest odpowiedzialny wyłącznie sprawca, cokolwiek mówiliby inni ludzie.
W przypadku zgwałcenia ściganie sprawcy następuje na wniosek osoby pokrzywdzonej - to znaczy, że policja nie podejmuje żadnych działań z urzędu, dopóki pokrzywdzona kobieta nie złoży wniosku o ściganie. To czy gwałciciel poniesie konsekwencje swego czynu, zależy w dużym stopniu od ofiary. Gwałt ścigany jest z urzędu tylko wtedy, gdy dotyczy osoby poniżej 15 roku życia. Jeśli zgwałcona kobieta zdecyduje się na złożenie wniosku, musi mieć świadomość, że postępowanie będzie się toczyć dalej z urzędu, więc nie będzie mogła wniosku wycofać. Powinna też liczyć się z tym, że ze strony policji, a później sądu, może się spotkać z niedowierzaniem i niezrozumieniem. To niesprawiedliwe, ale warto stawić czoło temu trudnemu doświadczeniu, stawką jest bowiem odpowiedzialność sprawcy. Poczucie bezkarności może zachęcać sprawcę do kolejnych aktów przemocy.
Karalność zgwałcenia ustaje dopiero po upływie 10 lat, nie należy jednak zwlekać z zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa. Odwlekanie momentu zgłoszenia utrudnia właściwe zabezpieczenie dowodów. Szanse na doprowadzenie do skazania sprawcy są największe, gdy wniosek o ściganie zostanie złożony niezwłocznie po gwałcie. Pokrzywdzona kobieta musi się liczyć z tym, że jeśli odmówi współpracy z policją i nie będziesz popierała oskarżenia, to najprawdopodobniej sprawa zostanie umorzona.
Dowody
Aby doprowadzić do skazania sprawcy, należy zabezpieczyć dowody mogące świadczyć o jego winie. Dlatego też ważne jest, by po gwałcie zgwałcona kobieta: nie myła się, nie brała prysznica; nie wyrzucała bielizny ani ubrania; nie zmieniała pościeli.
Sperma lub inne wydzieliny sprawcy, ale także ubranie ofiary, są istotnymi dowodami w sprawie, dlatego należy je jak najszybciej zabezpieczyć. Ponadto: nie należy porządkować niczego w mieszkaniu, zostawić wszystko tak, jak było, inaczej można zatrzeć ślady. Pościel, ręczniki, ubranie, niedopałki papierosów, butelki czy szklanki mogą być ważnym dowodem w sprawie i należy je zgłosić jak najszybciej na policję.
Od funkcjonariuszy policji kobieta ma prawo domagać się:
* by zawiadomiono o tym, co się stało, bliską jej osobę i umożliwiono jej korzystanie z jej wsparcia podczas przesłuchania; może także otrzymać tego rodzaju pomoc ze strony przedstawicielki odpowiedniej organizacji (osoba ta nie będzie mogła być jednak świadkiem w sprawie);
* by przesłuchano ją w warunkach zapewniających poszanowanie prywatności i godności osobistej, np. poprzez uwzględnienie stanu Twoich uczuć przy zadawaniu pytań;
* by przesłuchiwała ją kobieta;
* jeśli okaże się konieczne okazanie sprawcy, by skorzystano z lustra weneckiego - sprawca nie będzie jej widział (art. 173, par. 2 kpk);
* by pouczono ją o przysługujących Ci prawach i obowiązkach;
* by zastrzeżono jej dane dotyczące miejsca zamieszkania i pracy, jeżeli obawia się o swoje bezpieczeństwo (art. 191, par. 3 kpk);
* by zabezpieczono wszystkie odwody istotne w sprawie;
* by skierowano ją lub zawieziono na badania lekarskie w celu zrobienia obdukcji (jest wtedy nieodpłatna);
* by przeprowadzono oględziny miejsca zdarzenia;
* by zatrzymano sprawcę i skierowano wniosek o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztu lub wydano zakaz zbliżania się do niej i jej miejsca zamieszkania.
Jeśli pokrzywdzona kobieta składa zawiadomienie o przestępstwie bezpośrednio na komisariacie policji, zostanie ono przyjęte do protokołu. Protokół ten będzie musiała podpisać, ale zanim to zrobi, powinna uważnie przeczytać to, co zostało zapisane przez funkcjonariusza, jeśli uważa, że powiedziała co innego, może wnieść o sprostowanie. Rozmawiającym z nią policjantom powinna wszystko, co pamięta, a co mogłoby pomóc zidentyfikować sprawcę.
Czego ofiara ma prawo oczekiwać od lekarza
Badanie lekarskie jest ważnym dowodem w sprawie. Najlepiej, by było wykonane w ciągu 48 godzin od zgwałcenia.
Jeśli gwałt zostanie zgłoszony, policja powinna zapewnić ofierze kontakt z lekarzem ginekologiem, byłoby dobrze, gdyby był to biegły sądowy.
Jeśli ofiara nie zdecydowała, czy chce zgłosić to, co ją spotkało, na policję, powinna udać się lekarza ze swojej przychodni i zrobić obdukcję. Większość sprawców gwałtu wypiera się tego, co zrobiła, dlatego tak ważne jest zabezpieczenie wszelkich możliwych śladów. Kobieta powinna wziąć rachunek, jeśli skorzystała z prywatnej wizyty, może później domagać się zwrotu kosztów. Badanie ginekologiczne oraz opisanie ewentualnych obrażeń jest ważne dla sądu jako dowód, a także dla pokrzywdzonej kobiety ze względu na twój stan zdrowia. Pokrzywdzona kobieta ma prawo oczekiwać od lekarza, że ustali z nią, jakie dodatkowe badania powinna wykonać.
Przyjmujący cię lekarz powinien:
* dokonać obdukcji i zapisać jej wyniki w przekazanej ofierze dokumentacji;
* stwierdzić, czy odbyto stosunek, czyli pobrać i zabezpieczyć materiał dowodowy (zrobić wymaz z pochwy, preparat bezpośredni);
* stwierdzić, czy obrażenia związane z użyciem siły;
* przepisać lub podać środek antykoncepcji postkoitalnej (po stosunku); w Polsce jedynym dostępnym środkiem, który może uchronić przed niechcianą ciążą, jest POSTINOR - dostępny tylko na receptę. Należy go zażyć nie później niż 72 godziny po gwałcie.
Badanie powinien wykonać pierwszy lekarz, do którego się zgłosiła kobieta, nawet jeśli potrzebna będzie ocena biegłego lekarza sądowego!
Jeśli lekarz nie przeprowadził testu ciążowego, a kobieta podejrzewa, że mogła zajść w ciążę, może sama wykonać wstępny test, dostępny w aptekach bez recepty. Już w 24 godziny po stosunku test ten może potwierdzić zajście w ciążę. Należy pamiętać jednak, że wynik może być ujemny, chociaż doszło do zapłodnienia. Powinno się powtarzać test co tydzień, aż do wystąpienia miesiączki. Jeżeli okaże się, że kobieta jest w ciąży, ma prawo do legalnej aborcji, jeśli zgłosi ten fakt organom ścigania. Zgodnie z art. 4a, ust. 1.3 ustawy z 7 stycznia 1993 o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach przerywania ciąży prokurator powinien, na podstawie materiałów sprawy, wydać zaświadczenie stwierdzające, że istnieje uzasadnione podejrzenie, iż ciąża powstała w wyniku przestępstwa.
Z lekarzem należy skontaktować się także w 3, 4 tygodnie po gwałcie, by stwierdzić, czy nie doszło do zakażenia chorobami przekazywanymi drogą płciową (HIV, kiła, rzeżączka). Wczesne rozpoznanie i leczenie chorób przenoszonych drogą płciową zmniejsza ryzyko późniejszych powikłań. Pamiętaj, leczenie chorób wenerycznych jest skuteczne tylko wtedy, gdy leczą się wszystkie osoby, współżyjące ze sobą seksualnie. Powinnaś wiedzieć, że leczenie chorób wenerycznych w poradniach skórno-wenerologicznych jest bezpłatne i nie podlega rejonizacji
Prawa pokrzywdzonych kobiet
W postępowaniu przygotowawczym pokrzywdzona kobieta nie musi biernie czekać na rozstrzygnięcie. Jest stroną toczącego się postępowania i przysługują jej określone prawa, z których może i powinna korzystać. Ma między innymi prawo do:
* składania wniosków dowodowych, np. o przesłuchanie świadka (art. 315 kpk);
* brania udziału w przeprowadzaniu dowodów, które sama zgłosiła lub których nie będzie można powtórzyć na rozprawie (np. w przesłuchaniu świadka, który wyjeżdża później za granicę) oraz w przesłuchaniu biegłego, któremu może zadawać pytania;
* przeglądania za zgodą prowadzącego postępowanie akt sprawy i robienia z nich odpisów, kserokopii lub notatek (art. 156, § 5 kpk);
* otrzymania rzetelnej i wyczerpującej informacji na temat toczącego się postępowania;
* korzystania z pomocy pełnomocnika (art. 87, § 1 kpk);
* powiadomienia przez sąd lub prokuratora o zwolnieniu sprawcy z aresztu śledczego (art. 253, § 3 kpk.
Jeżeli kobieta chce aktywnie uczestniczyć w sprawie, kiedy trafi ona do sądu, musisz złożyć oświadczenie o przystąpieniu do sprawy w charakterze oskarżycielki posiłkowej (art. 54 kpk).
Powinna pamiętać, że oświadczenie te musi złożyć najpóźniej do momentu odczytania przez prokuratora aktu oskarżenia. Będąc oskarżycielką posiłkową ma m.in. prawo do:
* zadawania pytań świadkom, biegłym i oskarżonemu (art. 370 kpk);
* zgłaszania wniosków dowodowych (art. 167 kpk);
* przeglądania akt sprawy i robienia z niej odpisów (art. 156 kpk);
* składania wniosków o sprostowanie protokołu (art. 152 kpk);
* zabierania głosu w każdej kwestii podlegającej rozstrzygnięciu, np. w sprawie dopuszczenia dowodu (art. 367 kpk) czy kary;
* wnioskowania o zasądzenie nawiązki od skazanego na cele społeczne
* (art. 47, par. 1 kk);
* wnioskowania, jeśli doznała cięższych obrażeń, o zasądzenie od sprawcy obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem albo nawiązki celem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub uszczerbek na zdrowiu (art. 46, § 1 kk);
* wnioskowania o przyznanie pełnomocnika z urzędu - musi wykazać, że nie stać jej na ustanowienie adwokata, a jego obecność jest istotna dla obrony jej twoich praw;
* wniesienia apelacji od wyroku (art. 425 kpk); zanim to zrobi, powinna wystąpić o uzasadnienie wyroku. Należy to zrobić w ciągu 7 dni od ogłoszenia wyroku. Sąd powinien w ciągu miesiąca przesłać uzasadnienie.
Potem są dwa tygodnie na napisanie apelacji. Zanim napiszemy apelację, należy zapoznać się z aktami sprawy. Jeśli ofiara sama sobie z tym nie poradzi, może skorzystać z pomocy pełnomocnika lub prawnika pracującego w organizacji pomagającej ofiarom przemocy. Może również wystąpić do sądu o przyznanie adwokata z urzędu w celu napisania apelacji.
|
|
|