Witaj na stronach niepije.com.pl

[dora]

Co to znaczy być asertywnym

Asertywność to umiejętność, dzięki której ludzie otwarcie wyrażają swoje myśli, uczucia i przekonania, nie lekceważąc uczuć i poglądów swoich rozmówców.
Teoria asertywności jest oparta na założeniu, że każda jednostka posiada pewne podstawowe prawa.

Prawa asertywności

1. Mam prawo do własnej oceny swoich zachowań, myśli i emocji oraz do
brania odpowiedzialności za ich wyrażanie i konsekwencje.

2. Mam prawo nie podawać powodów bądź usprawiedliwień, aby wyjaśnić
swoje zachowanie.

3. Mam prawo do wypowiadania opinii, które nie mają logicznej podstawy i
których nie muszę uzasadniać (intuicyjne myśli, uwagi, skojarzenia).

4. Mam prawo oceniać i decydować, czy jestem odpowiedzialny za
rozwiązywanie problemów innych ludzi.

5. Mam prawo do podejmowania własnych decyzji i radzenia sobie z ich
skutkami.

6. Mam prawo do zmiany swoich poglądów i opinii na jakiś temat.

7. Mam prawo popełniać błędy i brać za nie odpowiedzialność.

8. Mam prawo powiedzieć „NIE WIEM”.

9. Mam prawo być niezależny od życzliwości czy nieżyczliwości innych.

10. Mam prawo powiedzieć „NIE ROZUMIEM”.

11. Mam prawo powiedzieć „TO NIE MOJA SPRAWA”.

12. Mam prawo wyboru – czy zachować się asertywnie, czy nieasertywnie.

W sytuacjach konfliktowych umiejętności asertywne pozwalają osiągnąć kompromis bez poświęcania własnej godności i rezygnacji z uznawanych wartości. Ludzie asertywni potrafią też powiedzieć „nie” bez wyrzutów sumienia, złości czy lęku. Asertywność jest zatem umiejętnością kluczową, kiedy trzeba oprzeć się naciskom m.in. w sprawie alkoholu i narkotyków.
Asertywność to umiejętność, a nie etykietka, którą można przyklejać ludziom. To
zachowania, a nie ludzi, możemy określać jako „agresywne”, „ulegle” czy „asertywne”.
Asertywność to „złota ścieżka” między uległością a agresywnością. Mówi się czasem, że zachowanie asertywne jest „stanowcze ale łagodne”. Nie pozwalam innym ludziom na naruszanie mojego terytorium, na poniżanie mnie, ośmieszanie, lekceważenie, ranienie, krzywdzenie, wykorzystywanie, na naruszanie mojej osobistej godności, czy traktowanie w sposób pozbawiony szacunku ; ale też sam staram się nie naruszać cudzego terytorium, szanuję poglądy i uczucia innych ludzi, nawet jeśli są całkowicie odmienne od moich.
Asertywność nie jest wrodzona. Ludzie nie są po prostu „asertywni lub nieasertywni”. Jest to umiejętność, której można się nauczyć, jeśli tylko uznasz , że naprawdę tego chcesz, że ten styl zachowania Ci odpowiada. Można to zrobić za pomocą książek albo na tzw. treningu asertywności, ale największa część nauki to nauka od samego siebie, przy pomocy
własnego rozumu. Nie ma uniwersalnego przepisu na to, jak należy zachowywać się w danej sytuacji. Każdy człowiek ma swój indywidualny styl bycia sobą. Asertywność każdego z nas jest trochę inna, bo inne są nasze reakcje- uczucia, myśli, potrzeby w danej sytuacji. Asertywność to kierunkowskaz, jak szukać najwłaściwszego dla siebie postępowania, nie zaś sztywny zestaw najwłaściwszych zachowań.
Niektórzy ludzie nie ą asertywni, nie są sobą, ponieważ wstydzą się pokazywać innym swoje prawdziwe „ja ” . Wstydzą się siebie, swoich prawdziwych uczuć. A osoba asertywna otwarcie mówi o swoich przeżyciach, o swoim kłopocie. Jest zupełnie naturalne, że człowiek czuje się skrępowany w towarzystwie mało znanych sobie osób. Nie ma w tym nic złego i nie ma powodu, aby to ukrywać. Jednak wiele osób wstydzi się swoich słabości, stara się za wszelką cenę zachować twarz, nie przyznaje się do kłopotów. Można powiedzieć, że często ludzie nie zachowują się asertywnie, ponieważ chcą być kimś innym niż są, lub też czują się zbyt słabi w porównaniu z innymi osobami. Wydaje im się, że warunkiem przetrwania w świecie jest sympatia otoczenia , najchętniej- aprobata wszystkich ludzi na Ziemi. Czasami ludzie nie zachowują się asertywnie, bo są nieufni. Uważają, że świat jest groźny i wrogi wobec nich, i że warunkiem ich przetrwania jest odniesienie szybkiego zwycięstwa nad wrogami. Dlatego ich obrona ma wiele cech ataku. Często naruszają prawa innych ludzi, ranią ich swoim agresywnym zachowaniem, sami jednocześnie nie uzyskując trwale poczucia bezpieczeństwa.
Człowiek asertywny to taki, który wierzy w siebie. Jest pewny siebie, ale nie zarozumiały, ani zadufany w sobie. Jego pewność siebie jest oparta na przekonaniu, że jest w stanie poradzić sobie nawet w trudnej sytuacji, a jeżeli coś mu się nie powiedzie... cóż, każdy człowiek ma prawo do popełniania błędów. Traktuje samego siebie życzliwie i serdecznie, co oznacza, że nie wstydzi się siebie, nie udaje, że jest inny niż jest , broni siebie samego przed raniącym lub niesprawiedliwym traktowaniem ze strony innych osób. Stanowczo nie pozwala innym na naruszanie swej godności osobistej, jednocześnie w stosunkach z otoczeniem przestrzega zasady fair play- nie poniża, nie lekceważy, nie rani, nie oszukuje, nie manipuluje. Nie musi tego robić. To, co chce osiągnąć, zdobywa za pomocą asertywnego zachowania.
Klasyk badań nad asertywnością – Herbert Fensterheim stwierdzał: “Jeżeli masz wątpliwości, czy dane zachowanie jest asertywne, sprawdź, czy choćby odrobinę zwiększa ono Twój szacunek do samego siebie. Jeżeli tak, jest to zachowanie asertywne. Jeżeli nie – nie jest ono asertywne”.
Jak być asertywnym wśród najbliższych? - Mów najbliższym coś miłego - Pytaj bliskich jak minął dzień - Mów patrząc prosto w oczy - Używaj uprzejmych słów i komplementów - Chwal najbliższych - Przed rozmową opanuj wszystkie negatywne uczucia Rozpoczynaj zdania od takich wyrażeń: „Cieszyłbym się, gdyby...” „Wolałbym, żeby...” „Podoba mi się, że ty...” „Czy mógłbyś, proszę...”
„Potrzebowałbym twojej pomocy przy...” „Mam nadzieję, że będziesz chciał...” Używaj słów zdradzających uczucia częściej niż wyrażających rozumienie: „Wydaje mi się, że moglibyśmy...” Zamiast „Myślę, że moglibyśmy...” Proś, a nie wydawaj rozkazów: „Czy mogłabyś...” Proszę cię, żebyś...” „Muszę cię o coś poprosić...” Jeśli nie masz racji przyznaj to, stwarzasz przez to atmosferę, która pozwala ci na zachowanie wiarygodności i to w miły sposób. Otwarcie uznając własną omylność, sprawiasz wrażenie osoby bardziej zrównoważonej, rozsądnej i rzeczowej.

ASERTYWNOŚĆ FIZYCZNA

Asertywność fizyczna – to umiejętność przekazywania swym wyglądem zewnętrznym i zachowaniem, że potrafisz walczyć w obronie swoich praw i że to ty kontrolujesz sytuację. Jak się zachowywać asertywnie fizycznie? - chodź równym i pewnym krokiem - nieznacznie machaj ramionami podczas chodzenia - chodź z podniesioną głową - rejestruj wszystko lub prawie wszystko, co się wokół ciebie dzieje - krótko, ale uważnie przyglądaj się mijanym osobom - sprawiaj wrażenie czujnego - gdy rozmawiasz z drugą osobą patrz jej prosto w oczy - mów z przekonaniem - dobrze się ubieraj - uśmiechaj się - bądź uprzejmy - mów w równym tempie - mocno ściskaj dłoń, gdy kogoś witasz lub żegnasz

ASERTYWNE ZACHOWANIA

A) ODMAWIANIE - „nie” i podanie przyczyn odmowy

B) Prośba – „ja” +..........

C) Przyjęcie krytyki – można się zgodzić lub nie „Wiem, ja też tak myślę”, „Zgadzam się z tą opinią” nie zgodzić: „Mam na ten temat inne zdanie”, „Nie zgadzam się z Tobą”

D) Przyjęcie pochwały – Dziękuję, wiem, że to moja zasługa”, „Miło mi to słyszeć” nieprzyjęcie pochwały: „Nie zgadzam się z Twoją opinią” „Jestem innego zdania”

[dora]

Być asertywnym – znaczy domagać się swoich lub czyichś praw lub występować w ich obronie, nie ograniczając przy tym praw kogoś innego.
Teoria asertywności oparta jest na przekonaniu, że każda osoba posiada pewne podstawowe prawa. Przypomnijmy, zatem pięć, bardzo przydatnych w codziennej praktyce specjalisty ds. public relations, praw Herberta Fensterheima:
1. Masz prawo do robienia tego, co chcesz — dopóki twoja działalność nie rani kogoś innego.
2. Masz prawo do zachowania swojej godności poprzez asertywne zachowanie — nawet jeśli rani to kogoś innego — dopóki twoje intencje nie są agresywne, lecz asertywne.
3. Masz prawo do przedstawiania innym swoich próśb — dopóki uznajesz, że druga osoba ma prawo odmówić.
4. Istnieją takie sytuacje między ludźmi, w których prawa nie są oczywiste. Zawsze jednak masz prawo do przedyskutowania i wyjaśnienia problemu z drugą osobą.
5. Masz prawo z korzystania ze swoich praw. Jeśli z nich nie korzystasz, to godzisz się na odebranie ich sobie.


Asertywność wykazuje 3 właściwości:
- Dobrze pojęty własny interes – oznacza to, że potrafisz ocenić, co jest warte twojego czasu i uwagi.
- Uczciwe postępowanie - mówisz to, co myślisz w taki sposób, by nikogo nie urazić.
- Poszanowanie praw – uznanie swojego prawa do wyrażenia opinii, uwagi czy obawy , tak by nie naruszyć przy tym praw innych ludzi.



2) Asertywność a inne typy zachowań


Zachowanie Dąży do celu poprzez... Przyczyny zachowania Skutki
Asertywne Bezpośrednie porozumiewanie się, wyrażenie własnych myśli, lapidarne mówienie, nie naruszanie praw i godności osoby, z którą rozmawiamy Szacunek dla samego siebie i innych, kontrola własnego postępowania, wiara w siebie i innych, uczciwość. Sprzeczne odczucia otoczenia – szacunek ze strony jednych i brak sympatii ze strony drugich (tych, którzy oczekiwaliby od nas zachowania biernego).
Agresywne Strach, groźby, wrogość, traktowanie innych jak przeciwników, łamanie praw innych osób, osiągnięcie celu za wszelką ceną, nie bacząc na konsekwencje. Podenerwowanie, zestresowanie, brak wiary w siebie, chęć zwrócenia na siebie uwagi, złość Konflikty z otoczeniem, łamanie praw innych, strach lub lekceważenie ze strony otoczenie, zmniejszanie szans na osiągnięcie danego celu.
Manipulacja Oddziaływanie na psychikę innych, wzbudzanie poczucie winy np. „Powiedziałeś mi, że wyjedziemy o 11:30” zamiast „Chciałbym wyjść o 11:30, tak jak się umówiliśmy. Czy damy radę?” Poczucie wyższości, świadomość przewagi nad innymi, brak szacunku dla innych Brak sympatii ze strony otoczenia, konieczność podejmowania decyzji za innych, często niewłaściwa ocena rzeczywistej sytuacji. Druga osoba czuje się poirytowana, wykorzystana, wydrwiona.
Napastliwe Wszelkie możliwe środki, niedojrzałe zachowanie, obejmuje agresywność, zrzędzenie, manipulacje, granie na uczuciu niepokoju, poczuciu winy i wstydu, sprawianie groźnego wrażenia. Rozwścieczenie, zepchniecie do defensywy Złamanie praw drugiej osoby, często nie osiągniecie zamierzonego celu. Druga osoba będzie się czulą poniżona i znieważona.
Bierne (uległe) Płyniecie z prądem, unikanie robienia szumu, podporządkowywanie się innym, organicznie własnych praw na rzecz praw innych Brak wiary w siebie, ucieczka od podejmowania decyzji, obawa przed reakcją innych Niedowartościowanie, brak wiary w siebie, poczucie krzywdy, stresy. Druga osoba będzie czuła się panem i władcą .
Bierno-agresywne „pokazanie ci”, wbijanie noża w plecy, rozsiewanie plotek lub milczenie, gdy należy coś powiedzieć. Cel to zadanie bólu lub cierpienia psychicznego. Szykanowanie i krzywdzenie ze strony innych i potem chęć odegrania się i zemsty. Druga osoba może początkowo czuć się zdezorientowana a potem zła.

3) Jak być asertywnym wśród najbliższych?
- Mów najbliższym coś miłego
- Pytaj bliskich jak minął dzień
- Mów patrząc prosto w oczy
- Używaj uprzejmych słów i komplementów
- Chwal najbliższych
- Przed rozmową opanuj wszystkie negatywne uczucia

Rozpoczynaj zdania od takich wyrażeń:
„Cieszyłbym się, gdyby...”
„Wolałbym, żeby...”
„Podoba mi się, że ty...”
„Czy mógłbyś, proszę...”
„Potrzebowałbym twojej pomocy przy...”
„Mam nadzieję, że będziesz chciał...”

Używaj słów zdradzających uczucia częściej niż wyrażających rozumienie:
„Wydaje mi się, że moglibyśmy...” Zamiast „Myślę, że moglibyśmy...”

Proś, a nie wydawaj rozkazów:
„Czy mogłabyś...”
Proszę cię, żebyś...”
„Muszę cię o coś poprosić...”

Jeśli nie masz racji przyznaj to, stwarzasz przez to atmosferę, która pozwala ci na zachowanie wiarygodności i to w miły sposób. Otwarcie uznając własną omylność, sprawiasz wrażenie osoby bardziej zrównoważonej, rozsądnej i rzeczowej.